Frezer Jan, sekretarz Konfederacji Tarnogrodzkiej, pochodził z rodziny niegdyś niemieckiej h. Alabanda, która otrzymała indygenat w r. 1609, a osiadła w okolicy Wieliczki. Pisali się Frezerowie »z Szczegłowa« (Szczygłowa) i miewali udział w administracji salin oraz w zarządzie Wawelu jako burgrabiowie zamkowi. O związkach rodzinnych Jana nic pewnego nie wiadomo, a z całej jego działalności publicznej zasługuje na uwagę tylko sensacyjna rola w zamieszkach r. 1715–17. Przypuszczalnie ojcem jego był Franciszek, który jako burgrabia krakowski położył podpis pod konfederacją kapturową w Proszowicach 27 VII 1696, a potem sprawował czynności komornika graniczn. i podpiska grodzkiego. Podczas wielkiej wojny północnej, «detestando dethronisationem«, jakiej domagał się od Polaków Karol XII, starszy Fr. 27 II 1703 przystąpił do konfederacji krakowskich regalistów. Tym dziwniej kontrastuje z lojalnością Franciszka późniejszy ryzykowny wyskok Jana. Widocznie związał się on już dawniej z rezydującym w Oławie, a niedawno (1704–6) więzionym na Königsteinie Jakubem Sobieskim, bo wziął udział najpierw w konfederacji proszowskiej malkontentów (pod M. Rybińskim, 16 X 1715), potem został sekretarzem Generalności tarnogrodzkiej (26 XI), a na wiosnę 1716, kiedy Sasi mocno cisnęli konfederatów, odbył z Romanowskim, podkomorzym chełmskim, misję do cara Piotra i wobec niego wystąpił w Gdańsku z gwałtownym oskarżeniem Augusta II o intrygi zarówno przeciw polskiej wolności jak przeciw rosyjskiemu sprzymierzeńcowi. Powtórzył te zarzuty w Lublinie wobec posła Grzegorza Dołhorukiego (w czerwcu) sprawującego mediację między królem i narodem; teraz wyraźnie podsuwał myśl detronizacji Sasa na rzecz królewicza Jakuba. Nie wiadomo, czy działał z polecenia frakcji szwedzkiej, czy całej Generalności; bądź co bądź sytuacja była taka, że marsz. St. Ledóchowski wyparł się insynuacyj F-a, po czym ów, przyciśnięty o dowody, zrezygnował z sekretarstwa w związku. Układy 3 XI 1716 i ustawy Sejmu Niemego 1 II 1717 podpisał jako sekretarz nie on, lecz A. S. Stecki. Zdaje się, że i tytuły burgrabiego, komornika, pisarza grodzkiego jeżeli rzeczywiście piastował, to niedługo; skompromitowany na obie strony, ledwo się mógł docisnąć do odszkodowania za straty poniesione wśród zawieruchy wojennej. Nie był wybierany na fukcje poselskie w konkurencji z elitą Wielopolskich, Lanckorońskich, Dembińskich itd. Dopiero po latach kilkunastu udał mu się nowy awans życiowy. W ll. 1728–32 jest sekretarzem królewskim tytularnym, gospodaruje na Klimontowie i Niwkach; we wrześniu 1733 dość niespodzianie znalazł się wśród stronników saskich na Pradze i nie tylko oddał głos za Augustem III, ale został deputowanym »ad pacta conventa« konsyliarzem i sekretarzem konfederacji generalnej przy marszałku Ant. Ponińskim, która Wettyńczyka wbrew większości narodu z obcą przemocą utwierdziła na tronie. Podpisał (i przypuszczalnie zredagował) sancita 24 I i 9 XI 1735 przeciw »spiskom« i »kupom swawolnym«. Złożył tę funkcję na sejmie pacyfikacyjnym 1736 r., wrócił do burgrabstwa i żył jeszcze w 1744.
Boniecki, V 322; Dzieje Polski za Augusta II »Otwinowskiego« 260, 270, 295–6; Dziennik konf. tarnogrodzkiej 231; Sołowjew, Istoria Rossii IV 126–7; Lauda i inne akta grodzkie i ziemskie w Arch. Państw. w Kr.; Teki Ulanowskiego w zbiorach Kom. Hist. PAU.
Władysław Konopczyński